مقایسه انواع سیستم های مدیریت محتوا
سیستم مدیریت محتوا در حقیقت نرم افزارهایی برای ایجاد و مدیریت محتوا هستند. این نرم افزارها برخلاف تصوری که در موردشان شکل گرفته است، لزوما بر بستر وب نمی باشند. بلکه سیستم های مدیریت محتوای تحت وب صرفا نمونه ای از CMS ها هستند که بر روی سرور نصب می شوند. این سیستم ها، نرم افزارهایی هستند که کاربران با استفاده از آن ها می توانند محتوای سایت های خود را مدیریت کنند. در واقع این CMS ها آرزوی داشتن سایت را برای همه اشخاص امکان پذیر کرده‌اند. به همین خاطر برای ساخت سایت به کمک این سیستم ها از عنوان های مختلفی مثل ساخت سایت بدون کدنویسی و یا طراحی وب سایت بدون دانش فنی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
در CMS ها کاربران با وارد کردن مقدار اندکی اطلاعات و چند کلیک ساده به سادگی قادر هستند یک سایت داینامیک داشته باشند. اطلاعات در این سیستم ها از یک دیتابیس خوانده و سپس به بازدیدکنندگان نشان داده می شود. پس به راحتی با استفاده از سیستم مدیریت محتوا می توان سایت هایی مطابق با نیازهای خود ساخت. در واقع مهمترین ویژگی و مزیت این سیستم ها قابلیت انعطاف پذیری و سفارشی سازی آن ها با توجه به نیاز کاربر است. وردپرس(wordpress)، جوملا(joomla) و دروپال(drupal) جزو پرکاربرد ترین سیستم های مدیریت محتوا هستند.
هر کدام از سیستم های مدیریت محتوا جوملا، وردپرس و دروپال دارای ویژگی ها و امکانات مشترکی هستند. هر سه با هدف مشابهی در دنیای وب توسعه داده شدند. حال اگر بخواهیم به خوبی تفاوت های این سه CMS را درک کنیم و آن‌ها را مقایسه کنیم، اول باید قابلیت های مشترک در آن ها را بشناسیم.
قابلیت ها و ویژگی های مشترک وردپرس، جوملا و دروپال
- از قابلیت نصب قالب های تجاری و شخصی پشتیبانی می کنند.
- به صورت متن باز (Open source) منتشر شده اند.
- از نصب افزونه ها به منظور افزودن امکانات مختلف پشتیبانی می کنند.
- برنامه نویسان و توسعه دهندگان مختلف در سرتاسر جهان می توانند به توسعه آن بپردازند.
- بر پایه زبان برنامه نویسی PHP توسعه یافته اند.
- کاملا رایگان در اختیار کاربران قرار می گیرند.
- تحت لیسانس GPL انتشار یافته اند.
- قابلیت شخصی سازی و توسعه دارند.
- از Mysql برای مدیریت داده ها استفاده میکنند.
- برای سئو سایت بهینه شده اند.
- از زبان های بسیاری از جمله فارسی پشتیبانی می کنند.
مقایسه وردپرس، جوملا و دروپال
حال مهم ترین تفاوت های هر سه CMS را در موضوعات مختلفی با یکدیگر مقایسه خواهیم کرد.
1. سادگی در کاربرد و مهارت لازم
اکثر افرادی که می‌خواهند وب سایت داشته باشند، توسعه دهنده وب یا برنامه نویس نیستند. بلکه بیشتر آن ها همان کاربران معمولی می‌باشند که فقط می‌خواهند یک وب سایت بسازند. در نتیجه یکی از مهمترین فاکتورهای انتخاب یک سیستم مدیریت محتوا، سادگی استفاده از آن است. زیرا کاربران نمی‌خواهند بخش عظیمی از وقت خود را در حال سر و کله زدن با بخش های مختلف یک CMS باشند.
بنابراین همیشه کاربران به CMS هایی جذب می شوند که راه اندازی و کار کردن با آن ها آسان تر است و مهارت های کمتری می خواهند. همچنین سیستم مدیریت محتوا می بایست طوری باشد که کاربر با صرف کمترین زمان آموزش، قادر به ساخت و مدیریت یک سایت با کیفیت باشد.
جوملا
فرآیند نصب و راه اندازی جوملا مشابه وردپرس است، اما به راحتی و سرعت آن نمی باشد. البته امکان دارد مشابه وردپرس، بسیاری از سرویس دهنده های هاستینگ، امکان نصب آن را با یک کلیک فراهم کرده باشند. پس از راه اندازی جوملا، کاربر وارد پنل مدیریتی آن می شود. پنل مدیریتی جوملا زیبایی و راحتی کمتری نسبت پنل وردپرس دارد و شاید باعث گیج شدن و ترس برخی از کاربران تازه وارد شود.
البته آموزش و یادگیری جوملا همانند وردپرس دشوار نیست. البته جوملا در مقایسه با وردپرس منابع آموزشی کمتری دارد که باعث می شود یادگیری آن نیاز به زمان و صبر بیشتری داشته باشد. همچنین مراحل تولید و ویرایش محتوا در جوملا نسبت به وردپرس سادگی کمتری برای کاربران دارد.
وردپرس
این CMS بخشی از شهرت و معروفیت خود را مدیون نصب و راه اندازی 5 دقیقه ای خود است. در مواردی هم سرویس دهنده های هاستینگ، امکان نصب وردپرس را با یک کلیک برای کاربران خود فراهم کرده‌اند. همین فرآیند نصب سریع وردپرس که به زبان فارسی و مرحله به مرحله می باشد، باعث افزایش محبوبیت آن در میان کاربران تازه وارد شده است. زیرا آن ها می توانند به سادگی و در چند دقیقه وب سایت خودشان را راه اندازی نمایند. مراحل بعد از نصب وردپرس نیز تقریبا بهتر از جوملا و دروپال هستند.
کاربر پس از راه اندازی وردپرس، با صفحه ای تحت عنوان پنل مدیریت رو به رو می شود که حکم مرکز فرماندهی سایت آن ها را دارد. در پنل مدیریت کاربران به راحتی می توانند شروع به نوشتن و ارسال نوشته ها، ایجاد برگه، سفارشی سازی و …. کنند. همچنین وردپرس دارای آموزش های زیادی در سطح اینترنت دارد که می تواند یادگیری و تسلط کاربران را در پنل مدیریت وردپرس افزایش دهد. به طور کلی کار با قسمت های مختلف پنل مدیریت وردپرس نیاز به تخصص خاصی مانند برنامه نویسی ندارد و با چند ساعت کار کردن به راحتی یاد گرفته می‌شود.
دروپال
فرآیند راه اندازی دروپال تقریبا مشابه دو CMS قبلی ولی مقداری پیچیده تر است. برای این منظور کاربر باید ابتدا پکیج نصبی آن را دانلود و سپس بر روی هاست خود آپلود کند. سپس باید اسکریپت مربوط به نصب اولیه آن را اجرا کند و گام به گام مراحل نصب آن را پیش ببرد. مراحل بعد از نصب دروپال برای کاربران تازه وارد کمی پیچیده می باشد. همچنین پنل مدیریت آن تقریبا مانند جوملا است و کار با قسمت های مختلفش برای کاربران چندان واضح نیست. به همین دلیل کاربران کم تجربه برای شخصی سازی وب سایت خود کمی سردرگم خواهند شد.
2. فراوانی قالب ها و افزونه ها
هر سه این CMS ها از قابلیت نصب قالب و افزونه های مختلف برای توسعه و شخصی سازی سایت ها پشتیبانی می کنند. فراوانی قالب ها و افزونه های مربوط به سیستم های مدیریت محتوا تا حد بسیار زیادی به محبوبیت آن ها وابسته است. چون زمانی که یک سیستم مدیریت محتوا در میان کاربران از محبوبیت بیشتری برخوردار باشد، در مقایسه با بقیه‌ی CMS ها بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد.
هنگامی که افراد بیشتری از یک سیستم استفاده کنند، قطعا نیازهای بیشتری برای شخصی سازی آن پیدا خواهند کرد. بر این اساس این عوامل دست به دست هم می دهند تا بازار پر رونقی برای توسعه آن ایجاد شود. با توجه به مطالب گفته شده تقریبا می توانید به راحتی تشخیص دهید که کدام یک از سیستم های مدیریت محتوا برنده این رقابت است. درست است، باز هم وردپرس نسبت به جوملا و دروپال در این زمینه بهتر و موفق تر عمل کرده است.
بررسی یک به یک CMS ها و افزونه ی آن ها
وردپرس: بزرگترین مزیت وردپرس قالب ها و افزونه های آن است. اگر به مخزن وردپرس بروید، مشاهده می‌کنید که تا الان بیش از 55 هزار افزونه رایگان برای آن توسعه داده شده است که به سادگی با یک کلیک نصب می شوند. تعداد این افزونه ها روز به روز در حال افزایش است. همچنین وردپرس پوسته ها رایگان زیادی را در اختیار کاربران قرار می دهد. اما قدرت اصلی وردپرس را می توان در استفاده از افزونه ها و قالب های حرفه ای آن مشاهده کرد که اغلب آن ها تجاری می باشند.
جوملا: در مخزن جوملا تا کنون تقریبا 8 هزار افزونه رایگان و مجانی منتشر شده است که این تعداد از افزونه در مقایسه با وردپرس بسیار کمتر است. به همین صورت جوملا نسبت به وردپرس از گوناگونی و تعداد کمتری در قالب های خود دارد. این عوامل باعث می شوند که با استفاده از جوملا نتوانید هر نوع سایتی را با امکانات مورد نظرتان ایجاد کنید. پس اگر بخواهید از جوملا برای ساخت یک سایت حرفه ای استفاده کنید در مقایسه با وردپرس نیاز به زمان و صبر بیشتری خواهید داشت.
دروپال: دروپال هم مانند جوملا مشکل در دسترس بودن قالب و افزونه ها را دارد. افزونه ها و قالب های ساخته شده برای دروپال امکانات چندان زیادی را در اختیار کاربران برای مدیریت سایتشان قرار نمی دهند. همچنین بزرگترین عیب دروپال نسبت به وردپرس و جوملا، نداشتن امکان نصب افزونه ها از داخل پنل مدیریت است. به همین دلیل کاربران برای نصب کردن افزونه ها و قالب های مد نظرشان، باید از خارج پنل مدیریت خود اقدام کنند. علاوه بر این، فرآیند نصب این افزونه ها و قالب ها برخلاف وردپرس و جوملا با یک کلیک انجام نمی پذیرد.
3. میزان محبوبیت سیستم مدیریت محتوا
ممکن است فکر کنید محبوبیت یک CMS نمی تواند یک مزیت برای انتخاب آن به حساب آید. ولی این عامل یکی از تاثیرگذارترین مشخصه در موفقیت و یا عدم موفقیت یک سیستم است. چون سیستم مدیریت محتوایی که از محبوبیت بیشتری در میان کاربران برخوردار است قطعا منابع آموزشی بیشتر، بازارکار بیشتر، جامعه فعال بزرگتر و بسیاری موارد دیگر را به همراه خود خواهد داشت. پس همیشه باید به محبوبیت یک سیستم مدیریت محتوا در میان سایر CMS ها توجه کنیم.
با توجه به نموداری که در پایین مشاهده می‌کنید، آمار جستجوی وردپرس توسط کاربران بسیار بیشتر از سایر CMS ها در جهان است. این عامل نشان می دهد که وردپرس از جایگاه مناسبی نسبت به جوملا و دروپال در میان کاربران برخوردار است. همچنین بر اساس آمار سایت w3techs از وردپرس برای ساخت بیش از 33 درصد از سایت های جهان استفاده شده است. این در حالی است که جوملا با تقریبا 3 و دروپال با 2 درصد در حال تعقیب وردپرس هستند.
4. امنیت سیستم مدیریت محتوا
امنیت یکی از فاکتورهای بسیار ضروری و پر اهمیت برای انتخاب و مقایسه CMS های مختلف است. هر سه سیستم مدیریت محتوایی که در حال مقایسه آن ها هستیم در صورتی که نکات امنیتی را رعایت کنیم، از لحاظ امنیت عملکرد بسیار خوبی دارند. با توجه به میزان استفاده از این CMS ها، تیم های توسعه دهنده آن ها همواره موضوع امنیت را در اولویت خود قرار داده است. با این حال در دنیای هک و نفوذ هیچ وقت نمی توان از امنیت صد درصدی صحبت کرد، زیرا امنیت در دنیای اینترنت یک امر نسبی است.
اما در حوزه امنیت برخی سایت ها و نرم افزارها امنیت بسیار بالایی دارند و به راحتی قابل نفوذ نیستند. هر سه وردپرس، جوملا و دروپال در این زمینه بسیار عالی عمل کرده اند و با بروزرسانی های مداوم امنیت سیستم خود را حفظ می کنند. بنابراین زمانی که کوچکترین مشکلات امنیتی در هر یک از این سیستم ها شناسایی شود، تیم توسعه آن ها در کمترین زمان نسبت به این موارد عکس العمل نشان می دهد و به سرعت این مشکلات را در قالب بروزرسانی های منتشر شده رفع میکنند.
5. پشتیبانی سیستم مدیریت محتوا
همواره کاربران تازه وارد و کم تجربه نیاز به راهنمایی و پشتیبانی خواهد داشت. در نتیجه وجود پشتیبانی یکی از مهمترین فاکتورها برای مقایسه و انتخاب سیستم های مدیریت محتوا می باشد. زیرا اگر پشتیبانی برای این سیستم ها وجود نداشته باشد باید خودتان به جستجوی راه حل مشکلات ایجاد شده در سایت ها بپردازید. البته ماهیت پشتیبانی در این CMS ها با سیستم های مدیریت محتوا اختصاصی به علت متن باز بودن متفاوت می‌باشد.
وردپرس: وردپرس قدرت و محبوبیت خود را با پشتیبانی بی نظیری که دارد به رخ رقیبان خود می کشد. این CMS به واسطه محبوبیتی که در میان کاربران دارد دارای گروه ها، انجمن ها، شبکه های اجتماعی و … بسیار زیاد و فعالی است که مشغول به توسعه و پشتیبانی آن هستند. پس به همین بابت شما می توانید در انجمن رسمی وردپرس، مستندات و سایر گروه های مرتبط با آن بهترین راه حل های موجود برای مشکلات خود را پیدا کنید.
جوملا: جوملا هم مانند وردپرس جامعه بزرگ و فعالی دارد که به پشتیبانی کاربران مشغول اند. همچنین این سیستم مدیریت محتوا دارای مستندات بسیار خوبی است که می توانند راهنمای بسیار ارزشمندی برای کاربران کم تجربه و تازه کار باشند.
دروپال: دروپال هم مانند وردپرس جامعه فعال و خوبی دارد اما از نظر بزرگی و وسعت نمی تواند با وردپرس رقابت کند. در عوض این CMS راهکارهای بسیار دقیق و خاصی را برای پشتیبانی به کاربران خود در نظر گرفته است. بنابراین کاربران دروپال هم می توانند به راحتی مشکلات خود را با استفاده از روش های موجود پشتیبانی رفع کنند.
