فضای خالی در طراحی سایت چیست؟
فضای خالی یا همان white space در واقع فضای استفاده نشده در سایت است. طبق یک ساختار اساسی و اصولی فضای خالی در سایت قرار می‌گیرد. حتی در اکثر مواقع می‌توان گفت این فضا کاملا هدفمند طراحی شده است. به زبان ساده می‌توان گفت فضای خالی در طراحی سایت، قرار دادن فاصله مناسب بین عناصر موجود در صفحه می‌باشد که باعث مشخص شدن مرز بندی محتوای صفحه می‌شود. شاید این گونه بیندیشید که فضای خالی به معنای بک گراند سفید می‌باشد. اما لازم است بدانید که لزوما این گونه نیست. فضاهای خالی را می‌توان با استفاده از هر طرح و رنگی در سایت پیاده سازی نمود.
جالب است بدانید که استفاده از فضاهای خالی در طراحی سایت به معنای ایجاد فاصله مناسب بین عناصر موجود در صفحه می‌باشد. بدین ترتیب کاربر قادر خواهد بود که مرز بندی محتوای صفحه را به سادگی تشخیص داده و سریعا به محتوای مورد نظر خود دست یابد. توجه داشته باشید که همیشه منظور از فضاهای خالی فضاهای از دست رفته نیست. استفاده از فضاهای خالی در طراحی سایت گوناگون و به ویژه سایت‌هایی که مدرن هستند، تاثیری بسیار به سزا و قابل توجه در جلب نظر بازدید کنندگان و انتقال پیام به آن‌ها دارد.
همانطور که می‌دانید امروزه غالبا کاربرانی که وارد یک وب سایت می‌شوند، در گام اول ابتدا تا انتهای صفحه را اسکرول نموده و به تحلیل قسمت‌های مختلف آن می‌پردازند. به یاد داشته باشید در صورتی که صفحات سایت شلوغ بوده و متن‌های درج شده در آن فاصله کافی نداشته باشند، کاربر به خوبی قادر به درک محتوای موجود در سایت نخواهد شد و سریعا از آن خارج و به سایت دیگری مراجعه می‌کند.
آیا به فضای خالی در طراحی سایت نیاز داریم؟
در پاسخ به این سوال باید بگوییم بله. همانطور که در بالا گفتیم در طراحی سایت باید به طور کلی مرز بندی بین محتوا رعایت شده باشد. تحقیقات بسیاری در این زمینه انجام شده است که همه آن‌ها بر یک نتیجه تاکید دارند. نبود فضای خالی و فاصله میان المان‌های صفحات وب موجب تشویش ذهن و سردرگمی کاربر می‌شود. مغز انسان به طور ناخودآگاه حس منفی جذب کرده و نمی‌تواند به درستی محتوا را آنالیز کند. در این شرایط عموما کاربران تصمیم به ترک صفحه یا سایت می‌گیرند. هنگامی که محتوایی را تولید می‌کنیم ما می‌دانیم که اگر بنا باشد این محتوا در یک سایت قرار داده شود موضوع حجم و فضای نمایش خیلی مطرح نیست اما اگر بنا باشد محتوای ما در یک مجله و روزنامه نمایش داده شود میزان فضا, بزرگترین چالش می‌باشد.
احتمالا تجربه کار با دیکشنری‌های جیبی را داشته اید. در این فضاها محتوا به صورت فشرده و با سایز کوچک نمایش داده شده و برای پیدا کردن اطلاعات درست نیازمند خودکار و ماژیک هستیم تا مسیر پیموده شده توسط چشم را علامت گذاری کنیم. این ابزارها به گونه ای طراحی شده اند که بیشترین اطلاعات را در کمترین فضا به کاربر برسانند. در حالیکه در طراحی وب سایت هدف ما رساندن پیام‌های کوتاه و مهم در کمترین زمان به کاربر است. این نکته را فراموش نکنید که فضای خالی بیش از حد در طراحی سایت، تاثیر معکوس و نامطلوبی می‌‌گذارد. چرا که امکان دارد موجب نادیده گرفتن قسمت مورد نظر شما گردد. برای کارا بودن این تکنیک باید تعادل را در آن مورد استفاده قرار داد.
مزایای استفاده از فضای خالی در طراحی سایت
استفاده از فضای خالی در طراحی سایت مزایای زیادی دارد که برخی از مهم‌ترین آن‌ها را در زیر خواهیم گفت:
دسترسی سریع به اطلاعات تماس سایت
از مهم‌ترین مزایای فضای خالی در سایت دسترسی سریع به اطلاعات تماس سایت می‌باشد. اطلاعات کاربردی سایت مورد نظر نظیر شماره تماس و یا ایمیل جهت ارتباط در بخش‌هایی از سایت قرار داده می‌شوند تا کاربران بتوانند به آن‌ها دسترسی داشته باشند. استفاده از فضاهای خالی در طراحی سایت و نیز در محل قرارگیری این اطلاعات می‌تواند زمینه ای را فراهم سازد که کاربران سریعا به این اطلاعات دست پیدا کرده و میزان خوانایی محتوا و دسترسی به آن افزایش چشمگیری پیدا کند.
هدایت کاربر و ایجاد جریان محتوا
همچنین می‌توان از مزایای فضای خالی در طراحی سایت برای هدایت خواننده به قسمت بعدی محتوای مرتبط استفاده کرد. این فضای خالی طراحی سایت است که محتوای مرتبط را با هم گروه بندی می‌کند. همانطور که می‌دانید هر سایت با اهداف مشخصی ایجاد شده است. این اهداف می‌تواند پر کردن یک فرم، ثبت نام در سایت، خرید و … باشد. با پیاده سازی تکنیک فضای خالی در سایت و به خصوص در صفحات لندینگ می‌توان توجه کاربر را به بخش مورد نظر جلب کرد و با کم کردن محتوای اضافی، اصلی ترین المان صفحه را به کاربر نمایش داد.
همچنین از ساده‌ترین نمونه‌های استفاده از این فضا می‌توان به صفحه سرچ گوگل اشاره کرد. یک تحقیق اینترنتی نشان داده است که استفاده صحیح از فضای خالی در طراحی سایت و المان‌هایی مانند دکمه خرید و مشاوره می‌تواند میزان کلیک کاربران را تا ۲۰ درصد افزایش دهد. به همین دلیل هر زمان قرار است یک پیام مشخص را به کاربر القا کنیم یا با استفاده از یک دکمه او را به بخش مورد نظر خود راهنمایی کنیم از فضای خالی استفاده می‌کنیم.
مرزبندی صفحه با استفاده از فضای خالی
همانطور که در بالا گفته شد، فضای خالی در سایت باعث جلب توجه کاربر همچنین زیبایی بیشتر صفحه می‌شود. برای مرزبندی بخش‌های مختلف صفحه استفاده از خط رایج می‌باشد اما اکنون این خطوط حذف شده اند و فضای خالیِ میان بخش‌ها، قسمت‌های مختلف را جدا می‌کند. این مرز بندی به خصوص در طراحی سایت فروشگاهی به خوبی قابل مشاهده است.
جلب توجه
برخی از جنبه‌های بیشتر صفحات سایت وجود دارد که می‌خواهید توجه کاربر را به آن‌ها جلب کنید. رایج ترین این عناصر حیاتی فراخوانی برای اقدام (CTA) هستند. به عنوان مثال فرض کنید یک CTA را در میان یک صفحه درهم از متن و تصاویر دفن کنید. در این صورت، هر احتمالی وجود دارد که کاربران هرگز CTA را نبینند. با این حال، احاطه کردن دعوت به اقدام با فضای خالی بلافاصله توجه مردم را به خود جلب می‌کند.
همچنین ممکن است بخواهید از فضای خالی برای برجسته کردن اطلاعات مهم استفاده کنید. به عنوان مثال، اگر یک محصول در قالب نقطه گلوله فهرست شده باشد و با فضای منفی احاطه شده باشد، مزایای یک محصول بیشتر برجسته می‌شود. توصیه‌ها همچنین اگر با فونت بزرگ‌تر در محدوده‌ای از فضای خالی برجسته شوند، بیشتر برجسته می‌شوند.
افزایش خوانایی نوشته با استفاده از فضای خالی در طراحی سایت
هرچه مطالب از دسته بندی و پاراگراف بندی مناسب دور باشد، مطالعه آن دشوارتر می‌شود و چه بسا اصلا توسط کاربر خوانده نشود. برای مثال فاصله بین پاراگراف‌ها به خواننده می‌گوید که ابتدا این را بخواند و سپس آن را بخواند. همچنین گروه‌هایی از پاراگراف‌هایی که با فضای خالی از هم جدا شده‌اند، بخش‌هایی از محتوای مرتبط را نشان می‌دهند. نوشتن مطالب بسیار زیاد در فضای محدود و کم باعث آزار و خستگی زود هنگام خواننده می‌شود. بنابراین فضای خالی در طراحی سایت باعث افزایش خوانایی و درک بهتر مخاطب از متن می‌شود.
Skim-Reading یا تجزیه محتوا
اکثر بازدیدکنندگان سایت به ندرت کل صفحات محتوا را می‌خوانند. درعوض، مردم تمایل دارند محتوا را مرور کنند و به دنبال آنچه نیاز دارند بگردند. و اگر نتوانند اطلاعات مورد نظر خود را پیدا کنند، از سایت خارج می‌شوند و به دنبال جایگزین می‌گردند. استفاده از فایده فضای خالی در طراحی سایت برای تجزیه محتوا، خواندن کوتاه را ممکن می‌کند. و البته سرفصل‌ها و زیرعنوان‌ها نیز در این زمینه کمک خواهند کرد.
فضای خالی همچنین به افراد امکان می‌دهد متن را بهتر درک کنند. مطالعات نشان داده است که استفاده از فضای خالی بین پاراگراف‌ها و اطراف حاشیه‌ها درک مطلب را 20 درصد افزایش می‌دهد.
ایجاد تعادل با استفاده از فضای خالی در طراحی سایت
یک صفحه سایت با طراحی خوب از نظر بصری جذاب خواهد بود. بنابراین، عناصر در یک صفحه باید متناسب با یکدیگر باشند. برای مثال فرض کنید در یک صفحه یک ردیف از کادرهای فراخوانی دارید. در این صورت، اگر همه جعبه‌های آن ردیف به یک اندازه باشند، مرتب‌تر به نظر می‌رسد. با این حال، همیشه نمی‌توان عناصر را به یک اندازه ساخت. برای مثال، طول توضیحات زیر کادرهای فوق الذکر ممکن است متفاوت باشد. اما می‌توانید از فضای خالی برای جدا کردن ردیف کادرها استفاده کنید تا مطمئن شوید که محتوای زیر به صورت افقی شروع می‌شود. بنابراین، فضای خالی می‌تواند برای ایجاد تعادل در یک صفحه سایت ضروری باشد.
